Tanurdžićeva palata u Novom Sadu obuhvata ulice Zmaj Jovinu, Modene i Ilije Ognjanovića.
Nikola Tanurdžić je bio trgovac, zadužbinar i dobrotvor. Rođen je na kolima u pokretu pored Starog Bečeja, prilikom selidbe roditelja iz Stanišića u Srbobran. Odrastao je u Srbobranu u siromašnoj porodici. Radio je u mnogo trgovina kako u samom Srbobranu, tako i Beču, Budimpešti, Pragu…
Kada se vratio u Srbobran gde se oženio i od ušteđenog novca otvara svoju trgovinu štofom i krznom. Preselio se u Novi Sad gde je 1922.godine osnovao Tvorničko stovarište štofova „Silesia“. Ubrzo su njegove radnje počele dobro da posluju i postao je jedan od imućnijih ljudi.
O PALATI
Na licitaciji, 1932. godine, kupio je plac gde je bila skromna građevina pivnice „Minhen“. Pošto je porušio pivnicu, počeo da planira podizanje poslovno-stambenog objekta. U julu 1931. godine, Tanurdžić je raspisao konkurs za izradu projekta za stambenu zgradu s bioskopom, hotelom i dućanima. Nikola Tanurdžić isplatio je autore svih nagrađenih radova, a izgradnju palate poverio je prijatelju Đorđu Tabakoviću, iskusnom kreatoru stambenih zgrada.
Izgradnja Tanurdžićeve palate započeta je 1933. godine,a 1934.godine već su počela prva useljenja. Tlo na kojem je zidana bilo je peskovito, tako da se ispod zgrade, kao temelj, morala izliti ploča od armiranog betona deblja od 100 cm. Odlike modernog trgovačkog centra bile su izražene u zastakljenom prizemnom pojasu, sa 14 prostranih lokala, dok je na ostalih pet spratova izgrađeno 35 stambenih jedinica, do kojih se stizalo hodnicima na dvorišnoj fasadi. Peti sprat s terasom bio je namenjen domara, perionicama i pomoćnim prostorijama. Zgrada je sadržavala tri zasebna sistema za grejanje i posebne instalacije za snabdevanje toplom vodom, kao i dva lifta, za stanare i hotelske goste. U palati se nalazio i neobično prostran stan od oko 300 m², namenjen Tanurdžić.
Prvi namenski izgrađen bioskop u Novom Sadu – „Reks“ bio je smešten na sredini palate, dugačke 105 m. U prostranu dvoranu s indirektnim osvetljenjem moglo se smestiti čak 680 osoba. Hotel „Reks“ građen je od 1939. godine, nakon Tanurdžićevog i Tabakovićevog puta u Nemačku, gde su se upoznali s tehničkim rešenjima modernih hotela. Na spratovima iu potkrovlju bilo je smešteno 45 hotelskih soba s kupatilima, telefonima, radio-prijemnicima i uređajima za signaliazciju. Prizemni hol bio je obložen mermerom, dok je ulaz u restoran izveden s posebno raskošnom oblogom od švedskog mermera. Hotela je konačno izgrađen početkom ratne 1941. godine, tako da Nikola Tanurdžić nikada nije povratio uložena sredstva.
Posle Drugog svetskog rata, nastupila su vremena revolucionarne pravde, pa je tako 1946. godine, jedinstvenim aktom, cela palata nacionalizovana kao privredna celina. Pokretna imovina odnošena je kamionima. U njegov stan, u kojem je Tanurdžić živeo sa suprugom i četvoro dece, nasilno su useljena trojica oficira.
Uprkos nesrećama koje su ga snašle ostao je nesalomivog duha. Posakrivao je rezervne delove lifta, brava i druge predmete iz Palate neophodne za normalno funkcionisanje zgrade, pa ih je, po izuzetno visokoj ceni, prodavao novim vlastima.
Do smrti se ipak izvukao iz materijalnih neprilika
ZANIMLJIVOSTI
Tanurdžić je snabdevao dvor Karađorđevića štofovima i krznom, a i sa samim kraljem Aleksandrom bio je u prijateljskim odnosima.
Na svečanosti otvaranja i osvećenja zgrade Novosadske trgovačke omladine sačuvana je čaša iz koje je pio kralj Aleksandar kako bi bila bačena s novosagrađene Tanurdžićeve palate prilikom ceremonije otvaranja.
Kada su bacili čašu sa palate nije se razbila što je protumačeno kao loš znak. Kasnije ispostaviće se kao tačnim.
Kralj Aleksandar je ubijen, a palata je nacionalizovana kao privredna celina nakon Drugog svetskog rata. Pokretna imovina odnošena je kamionima. U njegov stan, u kojem je Tanurdžić živeo sa suprugom i četvoro dece, nasilno su useljena trojica oficira.
Izvor: B.K /Wikipedai